Rus asıllı Kanadalı bir bilgisayar programcısı olan Vitalik Buterin, Ethereum whitepaper’ının mimarı ve Ethereum kurucu ortaklarından biridir. Buterin, Ethereum whitepaper’ını 2013 yılının sonlarında henüz 19 yaşındayken yazmıştır. 2016 yılında Fortune’un, yılın en etkili genç liderlerini belirlediği 40 Under 40 listesine giren Vitalik Buterin, Times dergisi tarafından 2021 yılının en etkili 100 isminden biri olarak da seçilmiştir. Bu yazıda Vitalik Buterin kimdir sorusunun yanıtını bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Vitalik Buterin Kimdir?
Rusya’nın Kolomna şehrinde 1994 yılında iki bilgisayar bilimcisi ebeveynin çocuğu olarak doğan Vitalik Buterin, 6 yaşına kadar Rusya’da yaşamış ve ardından ailesiyle birlikte Kanada’ya göç etmiştir. Sayılara ve kodlamaya ufak yaşlarda ilgi duymaya başlayan Vitalik Buterin, Bitcoin ile 2011 yılında, yani kendisi 17 yaşındayken babası Dmitry Buterin aracılığıyla tanışmış ancak ilk aşamada içsel değere sahip olmadığını düşünmesi nedeniyle kriptopara fikrinin başarısız olacağını düşünmüştür. Bu noktada Bitcoin’in henüz 3 yaşında olduğunu ve toplumun çok küçük bir kısmının ondan haberdar olduğunu belirtmekte fayda var.
İlk ön yargının ardından Vitalik Buterin, Bitcoin ile karşılaşmaya devam ettikçe ona yönelik ilgisi artmış ve kendi araştırmalarını yapmaya başlamıştır. Buterin 2016 yılında gerçekleştirdiği bir röportajda şu yorumda bulunmuştur;
“Yakın zamanda World of Warcraft oynamayı bırakmıştım ve belki de onun yerini alacak bir sonraki takıntımı arıyordum”
Başka bir röportajında ise Buterin’in açıklaması şu şekildedir;
“Bitcoin’in gerçekten ilginç bir şey olduğunu düşündüm. Topluluğa giderek daha fazla katılmaya başladım.”
Merkeziyetsizlik Kavramına Buterin Yaklaşımı
Vitalik Buterin’in merkeziyetsizlik kavramına yönelik yaklaşımı çok oyunculu çevrim içi rol yapma oyunu olan World of Warcraft’taki karakterinin, 2010 yılında oyunun geliştiricileri tarafından zayıflatılması sonrasında şekillenmeye başlamıştır. Buterin bu durumu kendisine ait about.me profilinde şöyle açıklamıştır;
“Bir gün oyun geliştiricileri karakterlerimin zayıflamasına neden olacak özellikleri kaldırdıklarını açıkladı. Ağlayarak uyuyakaldım ve o gün merkezi hizmetlerin ne gibi dehşetler getirebileceğini anladım. Çok geçmeden (oyunu) bırakmaya karar verdim. 2011’de hayatımda yeni bir amaç arıyordum. Bitcoin’i keşfettim. Fiziksel bir varlıkla desteklenmediği için başta şüpheyle yaklaştım, ancak zamanla ilgimi çekmeye başladı…”
Vitalik Buterin’in Bitcoin Dönemi
Vitalik Buterin, Bitcoin ile 2011 – 2013 yılları arasında ilgilenmiştir. Bu dönemde yaptığı araştırmaların ve yayınladığı makalelerin bir sonucu olarak, Bitcoin’in yalnızca bir para birimi olarak kullanılmaması gerektiğini ve blokzinciri teknolojisinin akıllı sözleşmeler aracılığıyla varlıkları güvence altına almakta kullanılabileceği sonucuna varmıştır.
Vitalik Buterin ilk olarak Bitcoin Weekly için site kapanana kadar makaleler yazmıştır. Ardından, Bitcoin Weekly’de yazdığı makaleler sayesinde tanınmaya başlamış ve bu sayede Mihai Alisie ile birlikte Bitcoin’e yönelik teknik, sosyal, ekonomik vb. konuları ele alan Bitcoin Magazine’i Eylül 2011 yılında kurmuştur.
Ethereum whitepaper’ının mimarı Buterin, 2012 yılında üniversiteye başlamış ve bu dönemde kriptografi uzmanı, Off the Record Messaging ve Tor Projesinin yaratıcısı olan Ian Goldberg’ın asistanlığını yapmıştır. Mayıs 2013’te Bitcoin Magazine temsilcisi olarak California’da katıldığı Bitcoin Konferansı’nın ardından kendi projesini geliştirmek amacıyla üniversiteden ayrılma kararı almış ve aynı amaca sahip yeni insanlarla tanışmak adına farklı ülkeleri ziyaret etmiştir.
Bu arada Vitalik Buterin 2013 yılının ortasında henüz Bitcoin Magazine’de makale yazarken, Ripple’da stajyer olarak çalışmak için Ripple Labs kurucu ortaklarından ve eski CTO’su Jed McCaleb’e ulaşmış ve şirkette çalışma fırsatı yakalamış olsa da daha sonra çalışamadığını belirtmiştir.
Vitalik Buterin Ethereum’u Nasıl Kurdu?
Vitalik Buterin, Ethereum blokzincirinin temellerini Ekim 2013’de İsrail’e yaptığı ziyarete dayandırmıştır. Süreci detaylı incelemek içim, Buterin’in 2017 yılında yazdığı A Prehistory of the Ethereum Protocol (Ethereum Protokolünün Tarihi) başlıklı makaleye göz atabilirsiniz. Diğer taraftan Buterin about.me profilinde Ethereum’u neden geliştirdiğini kısaca açıklamıştır;
“Dünyayı dolaştım, birçok kripto projesini inceledim ve sonunda hepsinin spesifik uygulamalarla fazlasıyla ilgilendiklerini ve yeterince genel olmadıklarını fark ettim…”
Vitalik Buterin verdiği bir başka röportajda ise Ethereum’a gelen süreci şu şekilde yorumlamıştır;
“Tek bir eşler arası para biriminden çok, blokzincirlerle yapabileceğiniz çok daha ilginç şeyler olduğunu fark etmeye başladım. Bu, birçok insanın aynı anda fark etmeye başladığı bir şeydi. Ethereum’un arkasındaki fikri buldum. Yerleşik bir programlama diline sahip bir blokzinciri fikri, düşündüğüm gibi, çok daha fazla türde uygulama için kullanılabilecek bir platform oluşturmanın en basit ve en mantıklı yoluydu.”
Vitalik Buterin’in Ekibinde Kimler Bulunuyordu?
Gezilerinin ardından Buterin, Toronto’daki evine döndükten sonra Ethereum’u geliştirmeye başlamıştır. Kasım 2013’te protokolün vizyonunu açıklayan 36 sayfalık Ethereum Whitepaper’ını yayınlamış ve Bitcoin topluluğundaki arkadaşlarına göndermiştir. Whitepaper bu sayede elden ele yayılırken, insanlar Ethereum’un hayata geçmesine yardımcı olmak için Buterin ile iletişime geçmeye başlamışlardı. O dönem Buterin’in aklından geçen düşünce ise şu şekildeydi;
“Ethereum’u bulduğumda ilk düşüncem, bu gerçek olamayacak kadar iyi. Beş profesyonel kriptograf üzerime yağacak ve kriptopara görmediğim için ne kadar aptal olduğumu söyleyecek. İki hafta sonra bunların hiçbirinin olmamasına çok şaşırdım. Anlaşıldığı üzere, Ethereum fikri iyi, temelde tamamen sağlamdı.”
Aylar içinde Vitalik Buterin, Gavin Wood, Charles Hoskinson, Amir Chetrit, Anthony Di Iorio, Jeffrey Wilcke, Joseph Lubin ve Mihai Alisie kodlama ve yatırım çekmek için bir araya geldi. Bu isimler Ethereum’un ortak kurucuları olarak varsayılmaktadır.
Ocak 2014’te Buterin Miami’deki Bitcoin konferansına konuşmacı olarak katılarak Ethereum blokzincirini tanıtmıştır. Konuşmasında, Ethereum’u merkeziyetsiz, izinsiz bir ağ üzerinde çalışan genel amaçlı küresel bilgisayar olarak tanımlarken, geniş perspektifteki kullanım alanlarını belirtmiştir. Devam eden süreçte yine 2014’de projenin ICO’su (Initial Coin Offering) gerçekleşmiş ve proje için gereken sermaye toplanmıştır. Toplanan para Ethereum’un açık kaynaklı yazılımını geliştirmek amacıyla kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Ethereum Foundation’ın kurulması için kullanılmıştır.
Ethereum’da Yol Ayrımı
Bununla birlikte yine aynı dönemde kurucular arasında fikir ayrılıkları belirginleşmeye başlamış ve bu nedenle Vitalik Buterin, Charles Hoskinson ve Amir Chetrit’in projeden ayrılmasını talep etmiştir. Tüm bu gelişmeler yaşanırken Ethereum’un beta sürümü Temmuz 2015’de hayata geçmiştir.
Diğer taraftan Charles Hoskinson ve Amir Chetrit’in ardından Ethereum’un ortak kurucularının zamanla projeden ayrılması ile birlikte Vitalik Buterin’in, Ethereum’daki rolü, ekosistemin felsefi liderliğine evrilmiştir. Buterin, 2021 yılında kendisine Twitter üzerinden sorulan “Ethereum yolculuğunuzdaki teknik olmayan en büyük pişmanlıklarınız hangileri oldu?” sorusuna “8 kurucu ortak hadisesi, onları çok hızlı ve ayrım gözetmeden seçmek.” şeklinde cevap vermiştir.
Vitalik Buterin’in Gelecek Planları Neler?
Vitalik Buterin, 2018’deki Ethereum Geliştiriciler Konferansı’nda (Devcon) yaptığı sunumda Ethereum 2.0 güncellemesinin kapısını aralamış ve Mart 2020’de de yol haritasına yönelik Twitter hesabı üzerinden duyuru yapmıştır. Ethereum 2.0, The Merge olarak da adlandırılmaktadır.Eylül 2022’de gerçekleşen The Merge ile Ethereum blokzinciri, İş Kanıtı (Proof of Work) protokolü yerine Hisse Kanıtı (Proof of Stake) protokolüne geçiş yapmıştır. Ethereum 2.0’ın birincil önceliği, Etherum blokzincirinin işlem kapasitesini artırmak, ücretleri düşürmek ve enerji tüketimini yaklaşık %99,95 oranında azaltmayı amaçlayarak ağı sürdürülebilir hale getirmektir.
Etherum’a yönelik gelecek planları arasında bir tek The Merge güncellemesi bulunmamaktadır. Vitalik Buterin Kasım 2022’de Twitter hesabından Etherum yol haritasına yönelik güncellenmiş şematiği yayınlamıştır. The Merge’ün ardından Ethereum’un yol haritasında The Surge, The Scourge, The Verge, The Purge ve The Splurge olmak üzere 5 güncelleme aşaması daha bulunmaktadır.
