Validator ya da Türkçe ifade ile doğrulayıcı, blokzincirinin mutabakat mekanizmasına bağlı olarak gereken şartları sağlayıp, buna bağlı ağda gerçekleşen işlemleri düzenleyen, yeni bloklar oluşturan, işlemlerin uygunluğunu, çifte harcama ya da kötü niyetli olmadığını ve blokzincirinin güvenliğine ilişkin diğer hususları doğrulamakla yükümlü olan cihazı veya cihazı yöneten kişiyi ifade eder. Validator nedir, nasıl olunur, doğrulayıcı olmanın avantajları nelerdir sorularının cevaplarını bu yazıda bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Validator Nedir?
Blokzinciri üzerinde gerçekleşen tüm işlemlerin kaydedilmesi, kriptopara işlemlerinin güvenle yapılmasını sağlayan temel unsurlardan biridir. Node, yani düğüm, blokzincirindeki işlemlerin gerçekleştiği ve kaydedildiği cihazlara verilen isimdir. Bu verilerin, mutabakat mekanizmasının belirlediği kurallar bütününe uygunluğunu teyit eden birimlere validator ya da doğrulayıcı adı verilir. Başka bir ifadeyle bir işlemin doğru olup olmadığı validator tarafından kontrol edildikten sonra söz konusu blokzincirine eklenebilir.
Nasıl Validator Olunur?
Bitcoin gibi İş Kanıtı (Proof of Work) mutabakat mekanizmasına sahip blokzincirlerinde, madenci ismi verilen ve ağa yeni bloklar eklemekle görevli operatörler bulunmaktadır. Gerekli şartları sağlayan yani özel yazılım ve donanıma sahip olan madenciler, karmaşık matematiksel problemleri çözerek kriptopara transfer işlemlerini onaylar. Problemi çözen ve bloktaki işlemleri doğrulayan ilk madenci işlemi ağa yayınlar, diğer düğümler bu bilgileri kontrol eder. Bu yöntemde aslında madenciler doğrulayıcı yani validator olarak görev almaktadır. Madenciler tarafından doğrulanan ağda yayınlanan işlemler blokzinciri olarak adlandırılan dağıtık defter sistemine kaydedilir.
Ethereum gibi Hisse Kanıtı (Proof of Stake) mutabakat mekanizmasına sahip blokzincirlerinde ise validator olabilmek için ağın gerektirdiği minimum kripto varlığı blokzincirinde kilitlemek veya stake etmek gerekmektedir. Ethereum özelinde konuşulacak olursa, doğrulayıcı olabilmek için 32 adet ETH’nin stake edilmesi ve gerekli yazılımların kurulması gerekmektedir. Başka bir ifadeyle Ethereum blokzincirinde stake etmek, validator yazılımını etkinleştirmek için 32 ETH yatırma işlemi olarak adlandırladabilir. Ethereum’larını stake eden kullanıcılar, ağa katılan yeni doğrulayıcıların oranını sınırlayan bir aktivasyon sırasına katılmaktadırlar. Yani doğrulayıcı olmak için seçilmeyi beklemeniz gerekmektedir. Ağ katılımcılarının bir bloğu doğrulamak için seçilme şansı, stake edilen miktarla orantılı olarak yükselmektedir. Bununla birlikte daha düşük miktarlarda kriptopara stake edilerek de doğrulama sürecine ve ağın güvenliğine katkıda bulunulabilir.
Validator Olmanın Avantajları Nelerdir?
Ethereum blokzincirinde validator’ler, işlemleri onaylamak ve blok bilgilerini doğrulamak için stake edenlerden rastgele seçilir. Bir sonraki bloğu doğrulamak için validator olarak seçilen kullanıcılar, stake ettikleri Ethereum miktarına bağlı ödül olarak işlem ve ağ ücretlerini alırlar.
Bununla birlikte stake edilen Ethereum’lar, validator’lerin görevini yerine getirmemesi durumuna karşılık teminat işlevi görürler. Bir validator, çevrimdışı olmak gibi kasti olarak görevini yerine getirmezse stake ettiği Ethereum’un bir kısmı ceza olarak kesilebilmektedir. Diğer taraftan çelişkili kanıtlar sunmak ya da birden fazla blok önermek gibi dürüst olmayan davranışlar sergileyen validator’lerin stake ettiği Ethereum’ları ise tamamen yakılabilir ya da ağdan atılabilirler.