Dağıtık validatör teknolojisi olarak çevirebileceğimiz Leveraging Distributed Validator Technology (DVT), staking altyapısına sahip blokzincirlerin taşıdığı riskleri azaltmak ve merkeziyetsizliğini arttırmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yazıda, DVT’nin ne olduğu, nasıl çalıştığı ve neden önemli olduğu gibi sorulara cevap bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Leveraging Distributed Validator Technology (DVT)
DVT, blokzinciri üzerindeki validatörlerin (onaylayıcıların), birden fazla katılımcı tarafından yönetilmesini sağlayan bir teknolojidir. Normalde, her bir onaylayıcıya ait bir gizli anahtar (private key) bulunmaktadır. Onaylayıcı, ağdaki görevlerini yaparken bu anahtarı kullanarak yetkisini doğrulayabilmektedir. DVT, bu anahtarın birden çok parçaya bölünerek, farklı katılımcılara dağıtılmasını sağlamaktadır. Dolayısıyla bir onaylayıcı, bir katılımcı grubu tarafından yönetilebilir hale gelmektedir.
Örneğin, bir onaylayıcıyı yönetmek için DVT ile 7 ayrı katılımcıya anahtarın dağıtıldığını varsayalım. Onaylayıcının çalışabilmesi için ne kadar bir çoğunluğun yeterli olacağı seçilir. Örneğin 7 katılımcıdan 5’inin olması yeterli kabul edilebilir. Bu durumda, katılımcılardan 2 tanesi çeşitli sebeplerle çevrimdışı olsa bile onaylayıcı işlemeye devam eder.
DVT, anahtarları birçok kullanıcıya dağıtarak, herhangi bir kullanıcının hacklenmesi, internet erişimini kaybetmesi vs. gibi dijital veya coğrafi problemler yaşanması durumunda blokzincirin etkilenmemesini hedeflemektedir. Böylelikle blokzincire saldırılması daha zor bir hale gelmektedir.
Ayrıca, onaylayıcılar kendi hataları nedeniyle ‘slashing’ adlı cezalandırmalara maruz kalabilmektedirler. Slashing, genellikle onaylayıcının aktif olmaması halinde stake edilen varlığın bir kısmına el konulmasıyla sonuçlanan bir mekanizmadır. DVT sayesinde onaylayıcının pasif duruma düşme ihtimali oldukça düşüktür. Dolayısıyla, onaylayıcının slashing ile cezalandırılma ihtimali de düşüktür.
Neden Leveraging Distributed Validator Technology (DVT) ?
Kriptopara girişimleri açık kaynak kodlu çalışma prensibini benimsedikleri için geliştirilen ürünler üzerinde herkesin kendince eklemeler, denemeler yapabilmesi mümkündür. Bu serbestlik nedeniyle, geliştirilen her bir çözüm önerisi, tahmin edilen ve edilemeyen birçok yeni çözüme ve probleme kapı aralayabilmektedir.
Ethereum, Merge geliştirmesi sonrasında Hisse Kanıtı(PoS) altyapısına geçerek, blokzinciri üzerindeki onaylayıcıların ETH stake edebilmesini sağladı. Minimum 32 ETH stake eden herkes, Ethereum ağında onaylayıcı olabilmektedir. Ancak onaylayıcıların taşıdığı sorumluluklar pek de basit değil. Teknik bilgiye sahip olmayan kullanıcılar aracı platformlar üzerinden ETH stake ederek, onaylayıcı yönetimini bu platformlara devretmeyi ve komisyon ödemeyi tercih ettiler.
Günümüzde, Ethereum blokzincirinin merkeziyetsizliği, dünyanın her yerinden katılım sağlayan binlerce onaylayıcıya dayanmaktadır. Onaylayıcı sayısının fazlalığı, blokzincirleri güçlü kılmaktadır. Ancak Ethereum üzerindeki onaylayıcıların önemli bir kısmı, aracı platformlar üzerinden oluşturuldu. Daha kolay olduğu için kullanıcıların çoğu bu platformları tercih etti. Yani Ethereum’un Merge geliştirmesi, yeni çözümler yaratarak aracı platformları doğursa da bu platformlar fazla büyüyerek beklenmedik bir risk yaratmış oldular.
Leveraging Distributed Validator Technology, işte bu riski azaltmak için geliştirilen çözüm önerilerinden bir tanesidir. DVT sayesinde onaylayıcıları hacklemek daha zor hale gelmektedir. Çünkü hiçbir kullanıcı, anahtarın tamamına sahip değildir. Yanlızca, belirlenen çoğunluk bir araya geldiğinde onaylayıcıyı çalıştırabilecek güce sahip olabilmektedirler. Böylelikle DVT kullanan blokzincirlerin güvenliği ve merkeziyetsizliği artarak, aracı platformlar üzerinden oluşan zayıf nokta güçlendirilmiş olmaktadır.
DVT’nin ana faydaları, yukarıda Ethereum üzerinden örneklenmiştir. Ancak DVT sadece Ethereum özelinde bir mekanizma değildir. Hisse Kanıtı altyapısı üzerinde faaliyet gösteren tüm blokzincirler tarafından kullanılabilir.
Daha az Validator (Onaylayıcı)
Ethereum geliştiricileri, 2024 yılının sonlarına doğru gelmesi beklenen yeni Pectra güncellemesiyle, şu anda her 32 ETH için oluşturulan onaylayıcı limitinin 2048 ETH seviyesine çıkarılması yönünde karar aldılar. Güncelleme sonrasında, şu an yönetilen her 64 onaylayıcı kümelendirilerek 1 onaylayıcıya indirgenecek. Yani stake edilen ETH sayısı değişmezken, daha büyük çaplı onaylayıcıların oluşması sağlanacak. Özellikle binlerce onaylayıcı yöneten aracı platformların iş yükünün azalması ve aynı zamanda Ethereum blokzincirinin de daha efektif olması planlanıyor.
Onaylayıcılar, daha büyük kümeler haline geleceği için DVT’nin gizli anahtarı birden fazla kullanıcıya dağıttığı güvenlik altyapıları giderek daha popüler hale gelebilir.
BtcTurk | Kripto’ya üye olarak Bitcoin ve kriptoparaları kolayca alıp satabilirsiniz.
BtcTurk | Kripto mobil uygulamasını uygulama marketlerinden indirebilirsiniz.
