Ethereum 2.0 Nedir?

Etheruem 2.0 geçişi mevcut kullanıcılar için ne anlama geliyor? Geçiş için kullanıcıların neler yapması gerekiyor?

Ethereum Nedir? makalesine göz atabilirsiniz.

Ethereum ekosistemi geliştirici ekibin çalışmalarıyla gelişmeye ve topluluğun desteğiyle büyümeye devam ediyor. Constantinople ve Istanbul sert çatallanmalarının ardından Ethereum 2.0 için süren çalışmaların 2021’in son çeyreğinde tamamlanarak geçişin gerçekleşmesi bekleniyor.

Bu süreçte, kullanıcılar en çok Ethereum varlıklarının bu değişimden nasıl etkileneceğini merak ediyor. Ethereum alıp satan veya BtcTurk | Kripto hesabında ya da kendi cüzdanında Ethereum varlıklarını saklayan kullanıcıların tüm Ethereum varlıklarının, Ethereum blokzincirinde güvenle saklanmaya devam edeceğini bilmeleri gerekiyor. Ancak Ethereum madenciliği yapan ya da Ethereum ile kazanç sağlamak isteyen kullanıcıların Ethereum 2.0 sürecine hazırlıklı olmaları gerekiyor.

This is my approximate view of what the next ~5-10 years of eth2 and beyond might look like.

Roadmap below reflects my own views, others (including future versions of me) may have different perspectives! Details may of course change as we discover new info or new tech. pic.twitter.com/wynMVC04Ag

— vitalik.eth (@VitalikButerin) March 18, 2020

Vitalik Buterin Ethereum’un yol haritasını paylaştı

ANA BAŞLIKLAR

Ethereum’dan Ethereum 2.0’a Geçiş

Ethereum 2.0, Ethereum’un kurucularından Vitalik Buterin’in, 2018’de Ethereum Geliştiriciler Konferansı’nda (Devcon) yaptığı sunumla birlikte kriptopara ekosisteminin gündemini meşgul etmeye başladı. Geliştirme sürecindeki gecikmeler ile sık sık haberlere konu olan Ethereum blokzincirinin yeni versiyonu, Ethereum ekosisteminde büyük bir değişim yaşanmasına neden olacak.

Serenity olarak adlandırılan yeni Ethereum versiyonuna geçiş için çalışan geliştirici ekibi şimdiye kadar zorunlu güncellemeler olan Constantinople ve Istanbul güncellemelerini planlanandan geç de olsa gerçekleştirmeyi başardı. Toplamda 3 aşamanın tamamlanması ile geçiş süreci tamamlanmış olacak.

Ethereum 2.0 ile “İş Kanıtı” (Proof of Work / PoW) mutabakatı yerine “Hisse Kanıtı” mutabakatına geçilecek. Bu sayede Ethereum ağını çalışır tutmak enerji yönünden daha verimli olacak.

Mevcut sistemdeki madencilik, Hisselendirme (Staking) ile değiştirilecek ve Ethereum 2.0’ın tamamen aktif olması ile beraber madencilerin bir fonksiyonu kalmayacak. Kullanıcılar, cüzdanlarındaki Ethereum’ları kilitleyerek “Hisse Kanıtı” mutabakatına katılabilecek ve pasif gelir elde edebilecekler.

Aşama 0 – Beacon Chain

İşaret Fişeği Zinciri olarak çevirebileceğimiz ilk aşama, “Casper Proof of Stake” protokolüne ev sahipliği yapacak. Ethereum ağında madencilik yöntemini değiştirecek bu protokol aynı zamanda “Sharding” adı verilen veri taşıma yöntemine de geçişi sağlayacak. Verileri parçalara ayırarak transferini kolaylaştıran bu yöntem ile Ethereum ağının daha hızlı ölçeklendirilmesine de olanak sağlayacak.

Aşama 0’da kullanıcıları ilgilendiren en önemli nokta 2 farklı Ethereum blokzincirinin eşzamanlı olarak çalışması olacak. Şu an kullanılan Ethereum 1 blokzinciri ile Ethereum 2.0 blokzinciri aynı anda çalışacak. Bu aşamada, kullanıcılar, Hisse Kanıtı madenciliğine başlayabilecek. Casper Proof of Stake protokolü ile gelir elde etmek isteyen kullanıcıların en az 32 Ethereum mevcut zincirden Ethereum 2.0 zincirine aktarması gerekecek. Ancak, Aşama 1’e geçilene kadar Ethereum 2.0 zincirinden mevcut zincire transfer edemeyecekler.

Aşama 1 – Shard Chains

Verilerin parçalara bölünerek taşınmasını ve işlenmesini daha kolaylaştıran Sharding (bölümleme) klasik veritabanlarında da kullanılan bir yöntemdir. Aynı anda çok sayıda işlemin gerçekleştirilebilmesine imkan veren Bölünmüş Zincirler (Shard Chains), Ethereum 2.0’da ölçeklendirmenin önemli bir aşaması olarak görülmektedir.

Aşama 1’de 64 adet Bölünmüş Zincir oluşturulması hedeflenmektedir. Bölümlenmiş Zincirler için bir test aşaması olacak bu aşamada, bölümleme yapısının kurulması, verilerin geçerliliği ve Bölünmüş Zincirler’in birbirleri arasındaki işleyişi test edilecek.

Bu aşamada test süreci devam edeceği için mevcut Ethereum blokzinciri ve Ethereum 2.0 blokzinciri paralel olarak çalışmaya devam edecek. Hisse Kanıtı madenciliği yapan Onaylayıcılar da (Validators) Ethereum geliri elde edeceği için üretilen (piyasaya çıkan) Ethereum miktarının bu süreçte normalden daha yüksek olması beklenebilir. Fakat Aşama 1 ile birlikte İş Kanıtı madenciliği (PoW) ile Ethereum üretimi de azaltılacağı için, üretim enflasyonun dengelenmesi bekleniyor.

Sharding’in aktif olması ile birlikte ağ kullanımında ve transfer maliyetlerinde ciddi düşüşler olacak. Bu sayede Ethererum veya Ethereum blokzincirinde akıllı kontratları (token/jeton) üretmek ve transfer etmek çok daha düşük maliyetlerle gerçekleştirilebilecek.

Aşama 2 – State Execution

Ethereum 2.0 sürecinin belki de en kritik aşaması olan Aşama 2, Uygulama Başlangıcı olarak kabul edilebilir. Önceki aşamalarda ayrı ayrı test edilen fonksiyonlar bu aşamada bir araya getirilecek. Bölünmüş Zincirler, basit işlem yapısından düzenli işlem yapısına geçecek ve akıllı kontratlar bu yapı ile çalışacak şekilde yenilenecek.

Bu aşama özellikle merkeziyesiz uygulamalar (dApps) için önemli bir aşama olacak. Merkeziyetsiz uygulama geliştiricilerin, uygulamalarının Bölünmüş Zincirler ile çalışabilmesi için üzerinde çalışmak istediği bölümleri seçmeleri ve uygulamalarını Bölünmüş Zincirlerde çalışmaya uygun hale getirmesi gerekecek.

Tüm bu aşamalar Ethereum 2.0’a geçişi sağlayabilmek için gerçekleştirilecek geliştirme ve değişiklik süreçlerini planlıyor. Ancak henüz, mevcut blokzincirindeki, cüzdanların ve akıllı kontratların Ethereum 2.0’a ne zaman ve nasıl geçeceği belirsizliğini koruyor. Önceki güncelleme süreçlerinde yaşanan gecikmeleri de dikkate alarak Ethereum 2.0 geçişinde de olası gecikmeler yaşanabilir. Eğer geliştirici değilseniz Ethereum varlıklarınızı mevcut blokzincirinden Ethereum 2.0 blokzincirine taşımak için tüm aşamaların tamamlanmasını beklemelisiniz.

Ethereum 2.0’ın resmi son test ağı Medalla, 4 Ağustos 2020 itibariyle tüm dünyadan 20.000 katılımcı ile çalışmaya başladı. Bu test ağı, “Ethereum 2.0 Faz 0” öncesi son test ağı olacak.

Kaynaklar: