Bitcoin’in, Satoshi Nakamoto tarafından yaratılan bir kriptopara birimi olduğu neredeyse herkes tarafından biliniyor. Satoshi Nakamoto’nun kimliğinin hala gizemini koruduğunu ya da Bitcoin’in toplam 21 milyon adet üretilebileceğini de biliyor olabilirsiniz.
Bu yazımızda, Bitcoin için az bilinen bazı gerçekleri derledik.
ANA BAŞLIKLAR
Bitcoin teknik dokümanında Bitcoin’den bahsedilmez
Satoshi Nakamoto rumuzu ile yayınlanan ve Bitcoin fikrinin ortaya çıktığı “Bitcoin: Eşlerarası Elektronik Nakit Sistemi” başlıklı makalede, başlığın aksine, Bitcoin adı geçmemektedir. Nakamoto makalesinde, bir ödeme sistemini hayata geçirecek altyapıyı anlatmıştır.
Bitcoin transfer edilemez
Üretilen ve transfer edilen tüm Bitcoin’lerin kaydı blokzinciri adı verilen dağıtık defter sisteminde tutulur. Bitcoin, hareket etmez, transfer edilemez. Kullanıcılar birbirlerine Bitcoin’i değil, Bitcoin’in sahipliğini transfer ederler. Cüzdanınızda gördüğünüz Bitcoin miktarı, kontrol edebildiğiniz sahiplik hakkıdır. Bitcoin ile ödeme yaparken Bitcoin’i değil, Bitcoin sahiplik hakkınızı transfer edersiniz. Tıpkı bir gayrımenkülü satarken o mülkü bir yerden bir yere taşımak yerine, sahiplik hakkınızı devretmeniz gibi, sahip olduğunuz Bitcoin’in kullanım hakkını kalıcı olarak bir başkasına transfer edersiniz.
Bitcoin, 100 milyon parçaya bölünebilir fakat sahiplik hakkı bütündür. Örneğin cüzdanınızdaki bir Bitcoin adresindeki 1 Bitcoin’in 0.5BTC’lik kısmını bir başkasına transfer etmek istediğinizde, 0.5 BTC’nin sahipliği yeni sahibine transfer edilirken, kalan tutarın sahipliğini ise, aynı cüzdandaki para üstü adresi (change address) olarak adlandırılan başka bir Bitcoin adresine devredilir. İşlemden önce Bitcoin’in sahipliğini barındıran adres, 1 Bitcoin için tüm sahiplik hakkını 2 farklı Bitcoin adresine devretmiş olur.
İnternette fotoğrafını bulduğunuz Satoshi Nakamoto, Bitcoin’in yaratıcısı değil
Arama motorlarının görsel arama bölümüne Satoshi Nakamoto yazıp aratırsanız, yukarıdaki fotoğrafa (veya benzerlerine) ulaşabilirsiniz. Ancak, bulduğunuz kişinin resmi adı gerçekten de Satoshi Nakamoto olmasına rağmen aslında aradığınız Satoshi Nakamoto değildir.
Fotoğrafına ulaştığınız Dorian Prentice Satoshi Nakamoto’nun, isim benzerliği dışında Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto rumuzu ile bir bağlantısı bulunmamaktadır. 14 Mart 2014’te Newsweek’te yayınlanan bir haberde Dorain Nakamoto’nun, Bitcoin’in yaratıcısı olduğu iddia edilse de kendisi bu iddiayı kabul etmemiş ve Bitcoin ile herhangi bir bağının olmadığını açıklamıştır.
Bitcoin asla 21 milyon adede ulaşamayacak
Bitcoin, üretilen ilk bloktan (Genesis Block) itibaren kuralları belli, arzı sınırlı bir kriptopara birimidir. Başlangıçta doğrulanan her blok için piyasa sürülen 50 Bitcoin, her 210.000 blokta bir (yaklaşık her 4 yılda bir) yarı yarıya azalarak düşen bir enflasyonla Bitcoin üretimi devam etmektedir. Dördüncü blok ödülü yarılanmasının gerçekleştiği 19 Nisan 2024 tarihinde, her 10 dakikada bir üretilen Bitcoin miktarı 3.125 Bitcoin’e düşmüştür. Üretimin 2140 yılına kadar devam edeceği tahmin edilmektedir. Ancak, erişimi kaybedilen Bitcoin’ler nedeniyle dolaşımda hiçbir zaman 21 milyon Bitcoin olamayacaktır.
Kayıp Bitcoin’ler diğerlerini biraz daha değerli yapar
2013 yılında James Howell isimli bir İngiliz, içinde 7500 Bitcoin olan Bitcoin cüzdanının bulunduğu sabit diski çöpe attı. 2009 yılında dizüstü bilgisayarıyla Bitcoin madenciliği yapan Howell, 7500 Bitcoin üretti. Ancak, bilgisayarı ile Bitcoin üretmek maliyetli olmaya başlayınca, Bitcoin madenciliğini bıraktı ve bilgisayarını bir sanalpazar yerinde sattı. İçinde Bitcoin cüzdanını barındırdığı sabit diski söküp saklamasına rağmen 2013 yılında bazı eski eşyalarla birlikte sabit diski de çöpe attı. Bitcoin cüzdanının başka bir yedeği olmadığı için bugün 80 milyon Dolar’ın üzerinde değere sahip Bitcoin’lerini de kaybetmiş oldu.
Satoshi Nakamoto, Bitcointalk forumunda, kayıp Bitcoin’ler için “Kayıp coin’ler diğer herkesin coin’lerini yalnızca biraz daha değerli yapar. Bunu, herkes için yapılan bir bağış olarak düşünün.” yorumunu yapmıştır.
Varoluş Blok’undaki mesaj
Satoshi Nakamoto, 3 Ocak 2009 tarihinde Bitcoin blokzincirininin ilk bloğunu oluştururken, The Times gazetesinin o günkü manşetini de (The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks.) Bitcoin blokzincirinin başlangıç bloğuna ekledi. “Şansölye Bankalar için ikinci kurtarma planının eşiğinde” mesajının, hem Bitcoin blokzincirinin gerçekten 3 Ocak 2009’da üretildiğini doğrulamak, hem de klasik finans sistemine bir eleştiri olarak seçildiği düşünülüyor.
İnternetsiz Bitcoin transferi
Bitcoin transfer edebilmek için işleminizi Bitcoin ağına iletmeniz gerekiyor. Ancak iki amatör telsiz radyo operatörü, 12 Şubat 2019’da Kanada’nın Toronto şehrinden Amerika’nın Michigan eyaletine kısadalga radyo sinyalleri ile Bitcoin transferi gerçekleştirerek, internet kullanmadan Bitcoin transferi yapmayı başardı.
Bitcoin transferinin gerçekleştirilebilmesi için işlemin Bitcoin blokzincirine yazılması gerekiyor. Bu transfer işleminde internet bağlantısı kullanılmadığı için Bitcoin transferi blokzincirine yazılmadan çevrimdışı olarak gerçekleşmiş kabul ediliyor.
Üstelik siz de internet olmadan Bitcoin transfer edebilirsiniz. Öncelikle Bitcoin’i, bir Kağıt Cüzdan‘a transfer etmeniz gerekiyor. Daha sonra, bu cüzdanı ödeme yapacağınız kişiye vererek internet kullanmadan Bitcoin transferi yapabilirsiniz. (Bu cüzdanı sizden teslim alan herhangi biri, üzerindeki özel anahtarı kullanarak kağıt cüzdandaki tüm Bitcoin’i kendi cüzdanına transfer edebilir.)
En değerli Bitcoin transferi
16 Kasım 2011’de tek seferde tam 550.000 Bitcoin transfer edildi. Her biri 50.000BTC barındıran 11 farklı adresten gelen 550.000 Bitcoin’in 500.000’i sadece 1 adrese gönderildi. İşlemin yapıldığı tarihte yaklaşık 22 milyon Dolar olarak değerlenen bu transfer, bu yazıyı hazırladığımız tarihte yaklaşık 5.87 milyar Dolar’a denk geliyordu.
Bitcoin zengini FBI
Bitcoin kimi zaman yasa dışı ödemelerle birlikte anılabiliyor. Bunun en büyük nedenlerinden biri, dünyanın en büyük yasa dışı alışveriş platformlarından biri olarak kabul edilen “Silk Road”. 2013 yılında FBI tarafından ele geçirilerek faaliyetlerine son verilen platformun Bitcoin cüzdanlarına da el konuldu. Bu cüzdanlarda yaklaşık 144,000 BTC olduğu belirtilmiştir. (Yaklaşık 1,5 milyar Dolar)
Bitcoin işlemleri anonimdir ancak gizli değildir
Bitcoin blokzincirinde gerçekleşen tüm işlemler, ilk Bitcoin bloğundan itibaren kayıt altındadır. Bitcoin blokzincirinde gerçekleşen işlemlerde kullanıcıların kimliklerini ortaya çıkarmayacak şekilde, anonim olarak gerçekleşir ancak, yapılan tüm işlemler kayıt altında olduğu için takip edilebilir. Örneğin, bir arkadaşınıza Bitcoin ile ödeme yaptığınızda, arkadaşınız son transferden geriye dönük olarak, adresinizdeki tüm işlemleri görüntüleyebilir.
BtcTurk’e üye olarak kolayca Bitcoin alabilir, Bitcoin’lerinizi BtcTurk hesabınızda güvenle saklayabilir, ihtiyacınız olduğunda 7/24 çekme talimatı verebilir, BtcTurk hesabınızdan transfer ücreti ödemeden Bitcoin çekebilirsiniz.