Geleneksel finans endüstrisinde, merkezi otoriterlerin aldıkları kararlar sonucunda itibari para basımı gerçekleştirilmektedir. Blokzinciri teknolojisinde ise kriptoparalar, madencilik (mining) adı verilen bir dizi işlem sonucunda üretilir. Kriptopara madenciliği; özel yazılım ve donanımlara sahip cihazların, karmaşık problemleri çözerek kriptopara transfer işlemlerini onaylaması ve bunun sonucunda yeni üretilen kriptopara ile ödüllendirilmesidir. Kriptopara madenciliği, blokzinciri teknolojisi ile ortaya çıkan ilk kriptopara olan Bitcoin ile başlamıştır. Bu yazıda Bitcoin madenciliği nedir ve Bitcoin madenciliği nasıl yapılır sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Bitcoin Madenciliği (Mining) Nedir?
Blokzinciri teknolojisinde; özel donanım cihazları ile karmaşık matematik problemlerine çözüm bulunmasıyla kriptopara madenciliği gerçekleştirilir. Bitcoin madenciliği; Bitcoin bloklarının, cihazların işlemci gücü kullanılarak doğrulanması ve zincire eklenmesi ve ödül olarak Bitcoin üretilmesi sürecini kapsar. Bitcoin üretimi yapan kişiler, madenci olarak isimlendirilir. Bitcoin bloğunu ilk doğrulayan madenci, yeni üretilen Bitcoin’leri ve doğrulanan blok içerisindeki işlemlerin işlem ücretlerini almaya hak kazanır.
Bitcoin blokzincirinde gerçekleştirilen tüm işlemler, ilk Bitcoin bloğundan itibaren kayıt altındadır. Yapılan tüm transferler anonimdir ancak tamamen gizli değildir.
Bitcoin Nasıl Üretilir?
Bitcoin madenciliği ilk Bitcoin bloğunun üretilmesinden bu güne cihazların işlemci gücünden faydalanılarak gerçekleştirilmektedir. Bitcoin işlemlerini doğrulayan madencilerin sayısı arttıkça daha fazla işlemci gücüne ihtiyaç duyulması nedeniyle gelişen cihazların kullanımı Bitcoin madenciliğini; hız, maliyet ve zorluk bakımından etkilemektedir.
CPU Madenciliği
Bitcoin’in ortaya çıktığı ilk zamanlarda, kullanıcılar kişisel bilgisayarları ile Bitcoin madenciliği yapabiliyordu. Bilgisayarların merkezi işlem biriminin (işlemci) gücü kullanılarak Bitcoin işlemlerini doğrulayabilmek mümkündü. Bitcoin’in popüler olmasıyla ve madencilerin sayısının artmasıyla, Bitcoin üretimi daha zorlaştı. Bilgisayarların işlemcileri ile Bitcoin üretme maliyeti, üretimden elde edilen gelirler ile karşılanamadığında kullanıcılar farklı madencilik metodlarına yönelmeye başladı.
GPU Madenciliği
Bilgisayarların ekran kartlarının işlemcileri ile gerçekleştirilen madencilik, GPU madenciliği olarak adlandırılmaktadır. Matematiksel problemleri çözmede bilgisayarların işlemcilerinden daha hızlı ve güçlü olmasından dolayı, CPU madenciliğinin yerini almıştır. Bitcoin madenciliğinde, birden fazla ekran kartının bir araya getirilmesiyle “Rig” adı verilen cihazlar kullanılmıştır. Ancak, ekran kartlarının işlemci güçleri de bir süre sonra yetersiz kalınca, madenciler daha güçlü işlemcilere ihtiyaç duymuştur.
ASIC Madenciliği:
Uygulamaya Özel Entegre Devreler olarak tanımlanan ASIC’ler, kriptopara madenciliği gerçekleştirilmesi için özel olarak üretilen cihazlardır. Diğer tüm işlemci türlerinden daha yüksek kapasite ile daha verimli bir şekilde Bitcoin üretir. ASIC madenciliğinde, yüksek işlemci kapasitelerine bağlı olarak diğer madencilik metodlarına göre çok daha fazla enerji tüketilir.
Bulut Madenciliği:
Madencilik yapmak için yeterli donanım, zaman ve bilgi birikimi olmayan kullanıcılar için sunulan alternatif bir madencilik hizmetidir. Madencilik yapmak isteyen kullanıcılar, bulut madencilik servislerinden işlemci gücü kiralar ve bu işlem gücünü, istedikleri madencilik havuzuna yönlendirerek kriptopara madenciliği yapabilirler.
Bitcoin Madenciliği Nasıl Yapılır?
Bitcoin madenciliği, Bitcoin’in ortaya çıktığı ilk zamanlarda kullanıcıların kişisel bilgisayarları ile yapılabilmekteydi. Madenci sayısının artması ve Bitcoin madenciliğinde rekabetin ortaya çıkmasıyla Bitcoin üretimi, kullanıcıların kişisel bilgisayarları yerine özel üretilen cihazlar ile gerçekleştirilmeye başlandı. Artık Bitcoin madenciliğini gerçekleştirmek için özel donanımlara sahip cihazlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu donanımlar ile blokzincirindeki karmaşık matematik problemlerine çözüm bulunmaya çalışılır. Her denklemin çözülmesi sonucunda blokzinciri ağına bir yeni blok eklenir. Bitcoin ağında gerçekleşen işlemlerin onaylanarak bloklara eklenmesiyle Bitcoin madenciliği gerçekleştirilir. Bitcoin madencileri bu çalışmaları sonucunda ödül olarak yeni üretilen Bitcoin’leri ve doğrulanan blokta yer alan işlemler için ödenen işlem ücretlerini kazanırlar.
Bitcoin ve kriptopara madenciliği hakkındaki teknik bilgilere Kriptopara Madenciliği (Mining) Nedir? yazısından erişebilirsiniz.
Bitcoin Üretimi Ne Zaman Tamamlanacak?
Madenciler, Bitcoin transferlerini doğrulayarak harcadıkları efor karşısında Bitcoin ile ödüllendirilir. Madencilerin kazandıkları Bitcoin ödülleri, her 210.000 blokta bir (yaklaşık olarak her 4 yılda bir) yarıya düşmektedir. Bu durum, blok ödülü yarılanması (halving) olarak tanımlanmaktadır. 2009 yılında Bitcoin’in ilk bloğunun tamamlanmasının ardından, madenciler doğruladıkları her blok için 50 Bitcoin ödül kazanıyordu. Her 210.000 blokta bir yarılanan bu ödül, Mayıs 2020’de gerçekleşen yarılanma ile birlikte 6,25 Bitcoin’e düşmüştür. Bu yarılanma döngüsü, Bitcoin toplam arzına ulaşana kadar toplam 32 defa gerçekleşecektir. Toplamda 21 milyon arzı olan ve %90’ından fazlası üretilmiş olan Bitcoin’in, tamamının 2140 yılında üretilmesi beklenmektedir.
Bir sonraki döngünün 2024 yılında gerçekleşeceği Bitcoin blok ödülü yarılanması hakkındaki tüm detayları, BtcTurk YouTube kanalındaki Bitcoin’e Giden Yol 2: Bitcoin Blok Ödülü Yarılanması (Halving) videosundan izleyebilirsiniz.