Whitepaper, kriptopara piyasasıyla birlikte herkesin bildiği bir terim haline gelmiş olmasına karşın aslında kriptoparalardan önce de kullanılmaktaydı. Girişimlerin detaylı teknik dökümanını içeren whitepaper, günümüzde kriptopara girişimlerinin olmazsa olmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu yazımızda white paper nedir, whitepaper nasıl yazılır, whitepaper hangi kısımlardan, başlıklardan oluşur gibi detaylara değindik.
ANA BAŞLIKLAR
Whitepaper Nedir?
Whitepaper (teknik doküman) bir proje ekibi veya şirketin çıkartacağı ürünün amacı, kapsamı, getireceği yenilikler, felsefesi ve teknik detaylarını yazıp yayınladığı belgedir. İçeriği ve amacı gereği ilgili ürünün pazarlama iletişiminde kullanılan materyallerinden farklı olarak akademik ve teknik bir dil ile yazılırlar.
Whitepaper kripto projeleri için de benzer amaçla hazırlanır. Kriptoparanın çıkış noktası, projesinin amacı, transfer işlemlerinin doğrulanmasında kullanılan konsensüs mekanizması, kriptopara üretimi ve dağılımı gibi bilgileri içeren bu doküman, proje ile ilgilenecek yatırımcıların, teknoloji ekiplerinin, işlemleri doğrulayan kriptopara madencilerinin ve kullanıcıların ilgileneceği kısımları içerir.
Whitepaper Nasıl Yazılır?
Whitepaper (teknik doküman) yazılması yalnızca kriptoparalara özgü bir dokümantasyon değildir. Öte yandan kriptopara dünyasında bu teknik disiplinin öncüsü Satoshi Nakamoto’nun 31 Ekim 2008’de yayınladığı Bitcoin whitepaper’ı olmuştur. Bitcoin’den sonra whitepaper trendi kripto piyasasında bir standart hale gelmiştir.
Whitepaper (teknik doküman) yazılırken zorunlu olmasa da genellikle belli başlı konu başlıklarına bağlı kalınır.
Whitepaper’ın başlığı: Kriptoparanın projesinin adı ve kısa kodunu içeren bir başlık kullanılması faydalı ve yeterli olacaktır.
Feragatname metni: Eğer kriptopara projesi ve varlığı ile ilgili yapılması gereken yasal bir açıklama ve uyarılar varsa bu kısımda verilebilir. Bazı kriptoparalar, yasalar gereği kimi ülkelerde hizmet veremeyebilirler veya hizmet verse bile yasalar gereği özellikle belirtmesi gereken hususlar olabilir. Bu tür uyarılar bu kısımda verilmektedir.
Projenin amacı: Oluşturulan proje alanında tek ve ilk olabilir. Ya da muadili olan fakat üzerine az da olsa fark yaratacak taraf ekleyen projeler de olabilir. Whitepaper’ın bu kısmında kriptopara projesinin çıkış noktasını oluşturan detaylar, bulunacağı pazarın tanımı ve pazarda projenin sunduklarına dair eksiklikler bu başlık altında verilebilir.
Projenin problem çözüm metodu: Daha teknik detayların, hesaplamaların ve kodların yer alabileceği bu bölümde projenin amacında belirtilen değer önerisini uygulama metodları bu başlık altında verilebilir.
Kriptopara biriminin arzı ve kuralları: Bazı kriptopara birimleri tıpkı ilk ve en büyük kriptopara olan Bitcoin gibi arzı sınırlı olarak oluşturulur. Bazıları ise belirli kurallar çerçevesinde sınırsız arza sahiptir. Tokenomics olarak adlandırılan, kriptoparanın arzına dair detaylar bu başlık altında yatırımcılara ve kullanıcılara sunulmaktadır.
Proje ekibi: Yatırımcılar ve kullanıcılar, kullanacakları, alım satım işlemleri yapacakları kriptopara projesi ve varlıklarının hangi ekip tarafından oluşturulup geliştirildiğini merak edeceklerdir. Kişi ve ekiplerin, şirketlerin önceki projelerini araştırmak isteyecektir. Bu nedenle proje ekibi hakkında bilgi vermek yine yatırımcılar ve kullanıcılar için faydalı bir içerik olacaktır.
Yol haritası: Kriptopara projesinin çıkışı sonrası kısa, orta ve uzun vadede nasıl bir yol haritasına sahip olduğu, bir ürün olarak bu projenin güçlü yanlarını gösterir. Bu nedenle belirlenmiş olan yol haritasını genel hatları ile whitepaper içinde paylaşmak yatırımcılara da fayda sağlayacaktır.
Bir kriptopara için hazırlanan whitepaper’da bu başlıkların olması ve detayların bulunması hem yatırımcılar hem de projenin teknik kısımlarıyla ilgilenenler için faydalı olacaktır.
Whitepaper Örnekleri
En popüler birkaç kriptoparanın whitepaper linklerini örnek olması açısından aşağıda sıraladık.
- Bitcoin Whitepaper (ingilizcesi için buraya tıklayın)
- Ethereum Whitepaper
- Solana Whitepaper
- Ripple Whitepaper
- Toncoin Whitepaper
- Dogecoin Whitepaper
YASAL UYARI
Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, müşterilerin ve diğer yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan BtcTurk | Kripto sorumlu tutulamaz.
