Staking, Türkçe’de kilitlemek anlamına gelen finansal bir terimdir. Kriptopara piyasasında stake etme kavramı, bir kriptopara birimini belirli bir zaman aralığında kriptopara cüzdanlarında kilitli tutmayı ifade etmektedir. Stake etme yöntemi ile kullanıcılar kilitledikleri token üzerinden pasif gelir veya çeşitli ödüller kazanabilmektedir.
Bu yazıda stake etmek nedir?, kripto stake etmek nedir? ve staking ne işe yarar? sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Stake Nedir?
Stake, kelime çevirisiyle hisse anlamına gelmektedir. Hisse, kendi başına bakıldığında bir şirketin bir parçasına sahip olma işlevi sağlasa da kriptopara piyasasında bu durum farklıdır. Stake, kriptopara piyasasında bir kriptoparanın belirli bir süre kilitli tutulması karşılığında ödül kazanma sürecine verilen bir mekanizmadır. Kriptoparanın bağlı olduğu platformla ilgili bir işlev-hisse vb. bir işleve sahip olması zorunlu değildir.
Stake Etmek Nedir?
Stake etmek, kriptopara piyasasında sıklıkla kullanılan ‘staking’ kelimesinin Türkçe karşılığıdır. Kriptoparayı belirli bir süre kilitleyen kullanıcılar, kriptoparayı stake etmiş olurlar. Stake etme süreci her kriptoparadan kriptoparaya değişebilmektedir. Bazı platformlar coin stake etmek için birden fazla kiltleme seçeneği sunarak hem kısa hem uzun vadeli stake etme imkanı sunmaktadırlar. Yine aynı şekilde bazı platformlar pasif gelir vaat ederken, bazı platformlar ise coin kilitleme karşılığında ödül olarak ürün ve hizmet sunabilmektedirler.
Stake Nasıl Yapılır?
Kriptoda stake işlemi son derece yaygındır. Ancak stake etmeden önce göz önünde bulundurmanız gereken birkaç konu bulunmaktadır. Öncelikle, her kriptopara stake mekanizmasına sahip değildir. Öncelikle, kripto stake etmek istediğiniz kriptoparanın bu özelliğe sahip olup olmadığını kontrol edin.
Stake etmek istediğiniz kriptoparanın cüzdanınızda bulunması gerekir. Stake işlemi doğrudan kriptoparanın kendi web sitesi veya mobil uygulaması üzerinden yapılabileceği gibi üçüncü taraf merkeziyetsiz finans(Defi) platformları üzerinden de gerçekleştirilebilmektedir. Ancak üçüncü taraf uygulamaları kullanırken araştırma sürecini çok daha detaylı yapmak elzemdir. Çünkü ilgili kriptoparanın bu platformlarla bir anlaşması olmak zorunda değildir. Dolayısıyla kriptopara platformu güvenilir olsa bile, stake hizmeti sunan üçüncü taraf platform güvenilir olmayabilir. Bu nedenle buradaki risk faktörü daha yüksektir.
Stake işlemi, aynı zamanda merkezi kriptopara borsaları üzerinden de yapılabilmektedir. Stake için en yaygın kullanılan kriptopara ETH, yukarıda sayılan tüm özellikleri kapsamaktadır. Ethereum, kendi yapısı üzerinden stake mekanizması sunmasının yanında birçok merkezi ve merkeziyetsiz platform da ETH stake hizmeti vermektedir.
Stake yapmak, özellikle uzun vadeli stabil gelir talep eden yatırımcılar için sıklıkla kullanılan bir mekanizmadır. Stake ödülleri, coin kilitleme miktarına göre farklılık gösterebildiği için stake etmeden önce getiri oranlarının veya ödüllerin kullanım şartlarının araştırılması gerekmektedir.
Coin Staking Hakkında Merak Edilenler
Coin stake etmek özellikle yüksek getiri oranları göz önünde bulundurulduğunda son derece cazip ve popüler bir yatırım mekanizması olabilmektedir. Nitekim, coin stake etmek birçok kişi için yeni ve deneysel bir alan olduğu için bu süreç birçok soruyu da beraberinde getirebilmektedir. Bu sorulardan bazılarının cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Stake Etmek Riskli Mi?
Stake etmek, iyi araştırılmadığı takdirde riskli olabilmektedir. Her kriptopara kendine özgü stake altyapılarına sahip olabilmekte ve farklı şartlar sunabilmektedir. Örneğin, kilitlenen coinlerin minimum kilitleme süreleri, coin stake karşılığında verilecek ödülün ne zaman ve nasıl verileceği, kilitleme sonrasında kullanıcının alması gereken herhangi bir aksiyon olup olmaması ve komisyon oranlarıyla ilgili bilgiler ilk önce bakılması gereken parametrelerdir.
Ayrıca, stake hizmeti sunan üçüncü taraf platformlar kullanılmak istendiğinde, kriptoparanın stake sürecine ek olarak üçüncü taraf platformun ne kadar güvenli olduğu, stake sürecini ne amaçla kullandığı ve likidite problemi olup olmadığı gibi araştırılması gereken ek parametreler ortaya çıkmaktadır.
Staking Hesaplama
Stake sonrasında kazanılacak pasif gelir veya ödülle ilgili bilgi, ilgili kriptoparanın iletişim kanalları üzerinden mutlaka duyurulur. Ayrıca, stake edilecek platformda da yıllık getiri oranları genellikle bulunur. Bu oranlar, nadiren aylık veya günlük olarak belirtilse de yine de kontrol etmekte fayda vardır. Getiri oranlarına göre kısa veya uzun vadeli planlamalar yapılabilir.
Stake etmenin en büyük avantajı, stake süresince kriptoparanın kendi değerinin yükselmesi sonucunda gerçekleşir. Kullanıcılar, hem stake sürecinde pasif gelir veya ödül elde ederler hem de kilitleme süreci sonunda kriptoparalarını geri aldıklarında, kriptoparanın değeri yükseldiği için kar realizasyonu gerçekleştirebilirler. Bu nedenle, kriptoparanın düşeceğine yönelik izlenime sahip yatırımcıların stake üzerinden elde edecekleri geliri daha dikkatli şekilde hesaplamaları gerekmektedir. Çünkü kilitli kriptopara geri alındığında, kriptoparanın değer düşüşü, stake gelirinden fazla olursa, kullanıcı zarar edebilir.
Kilitli Staking Nedir?
Stake mekanizması bir kriptoparanın kilitlenmesi anlamına gelir. Kilitleme, ilgili kriptoparanın stake süreci boyunca harcanamaması ve transfer edilememesi anlamına gelir. Kilitli staking, bu stake sürecinde kilitlenmiş ve stake süreci bitmediği için henüz erişilemeyen aktif stake süreçleri için kullanılır.
Defi Staking Nedir?
Defi staking, merkeziyetsiz bir kriptoparanın kendi altyapısı üzerinden sunduğu veya üçüncü taraf defi platformları üzerinden sunulan stake servislerine verilen bir isimdir. Kısacası, merkezi platformlar dışındaki stake hizmetleri Defi staking olarak adlandırılabilir.
