Yatırım dünyasında sık kullanılan “Beklentiler satın alınır, gerçekleşmeler satılır.” sözü piyasanın psikolojisini ve fiyatlama dinamiklerini anlamak için kullanılan ifadelerden biridir. Makalede bu ifadenin ne anlama geldiği, beklenti ve gerçekleşmelerin nasıl şekillenebileceği sorularına cevap bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Beklentiler Satın Alınır, Gerçekleşmeler Satılı Ne Anlama Gelir?
Yatırım dünyasının en temel prensiplerinden biri olan “Beklentiler satın alınır, gerçekleşmeler satılır.” ifadesi, piyasa hareketlerini anlamak için anahtar kavramdır. Bu ifade piyasaların yatırımcı beklentilerine vereceği tepkiyi ve gerçekleşmeler doğrultusunda piyasalarda yaşanabilecek pozisyon değişikliklerini tanımlamak amacıyla kullanılmaktadır.
Yatırımcılar genel olarak, gelecekteki beklentiler doğrultusunda pozisyon almakta ve söz konusu beklentiler gerçekleştiğinde ise kârlarını realize etmek için aldıkları pozisyonun aksi yönde davranış sergileme eğilimindedir. Piyasanın dalgalı yapısını temsil eden bu davranış biçimini anlamak, piyasa hareketlerini daha iyi yorumlayabilmek ve yatırım stratejilerinin oluşturulması açısından önem teşkil etmektedir.
Başka bir bakış açısıyla “Beklentiler satın alınır, gerçekleşmeler satılır.” ifadesi piyasaların genellikle geleceğe dair beklentilere göre hareket ettiğini ve bu beklentilerin fiyatlara yansıyabileceğini ifade eder. Bu durumun arkasında yatan temel neden piyasa psikolojisine dayandırılmaktadır. Yatırımcılar genellikle gelecekteki olaylara dair bir beklenti içinde olurlar. Bu durum fiyatlara hızlı bir şekilde yansır. Beklentilerin satın alındığı bu süreçte fiyatlar yükseliş trendi gösterir. Beklentiler, gerçekleşmeye evrildiğinde ise genellikle piyasalar söz konusu beklentiyi yani bilgiyi halihazırda fiyatlamış olduğu ve piyasayı ileri taşıyacak yeni bir katalizör yani hikâye olmadığı için realizasyon sürecine geçilir yani satışlar başlar. Borsalar genellikle geleceği yansıtır. Yatırımcılar fiyatları mevcut bilgilerle değil, gelecekteki beklentilere göre şekillendirirler. Söz konusu olayın yani beklentinin gerçekleşmesiyle birlikte beklenen olay artık sürpriz olmaktan çıkar ve yatırımcılar yeni fırsatların arayışına girer. Bu nedenle, fiyat hareketleri genellikle beklenti aşamasında yükselir ve gerçekleşme aşamasında düşüş eğilimine girer.
Bununla birlikte gerçekleşen hadiselerin, beklentileri yeterince karşılayamadığı durumlarda ve beklentilerin altında kaldığı senaryolarda da piyasalar genellikle ters yönde hareket etme eğilimindedir. Bu gibi durumlarda yatırımcılar ellerindeki varlıkları satarak karlarını realize eder, kayıplarını minimum düzeyde tutmaya çalışırlar. Bu durumu anlamak için beklenti ve gerçekleşme kavramları üzerinde durmak gerekir.
Beklentiler ve Gerçekleşmeler
Bir şirketin bilanço tahminleri, piyasaya sunulması beklenen yeni ürün ve hizmetler, olası teşvikler ve makroekonomik tahminlerin bütünü piyasanın beklentilerini şekillendirir. Diğer bir ifade beklentiler, faktörlerin fiyatlanan gerçekleşme ihtimalidir.
Bir şirketin finansal sonuç tahminleri, olası yeni ürün lansmanları, yönetim değişiklikleri ve yeni yatırım kararları vb. faktörler, yatırımcıların beklentilerini doğrudan etkileyebilir. Bununla birlikte sektördeki genel trendler, rekabet durumu, olası teşvikler ve teknolojik gelişmeler, ilgili endüstride faaliyet gösteren şirketlerin geleceği hakkında önemli ipuçları verebilir.
Ülke veya bölgedeki ekonomik büyüme, enflasyon, faiz oranları gibi makroekonomik veriler, kredi notları, jeopolitik ve siyasi gelişmeler şirketlerin ve genel olarak piyasanın performansına dair beklentileri şekillendirir. Söz konusu tüm bu faktörler piyasadaki psikolojiyi ve dolayısıyla piyasadaki beklentileri etkilemektedir.
Gerçekleşmeler ise, beklentilerin nihayetinde somutlaşması olarak tanımlanabilir. Diğer bir ifade şirket bilançosunun kamuya duyurulması, projelerin fiilen hayata geçirilmesi ve açıklanan makroekonomik veriler gerçekleşmelerin bütünüdür. Bununla birlikte gerçekleşmelerin, beklenilen veya beklentilerin aksine gerçekleşen olayların bütünü olarak belirtmekte fayda var.
Örneğin piyasada merkez bankalarının faiz oranlarını düşüreceği yönünde beklentiler oluştuğunda, bu durum borsalarda iyimser bir hava yaratabilir. Yatırımcılar, daha düşük faiz oranlarının ekonomik büyümeyi destekleyeceğini ve dolayısıyla şirketlerin daha iyi performans göstereceğini düşünerek portföylerini büyütebilirler. Bununla birlikte beklenti, gerçekleşmeye döndüğünde yani faiz indirimi kararı açıklandığında, hisse senetlerinde bir miktar düşüş gözlemlenebilir. Bunun nedeni ise yatırımcıların, faiz indirimlerine dair beklentiyi satın almış olmaları ve karar açıklandığında ise kar realizasyonu gerçekleştirmeleridir. Diğer taraftan beklentilerin aksine faiz oranları düşürülmediği (veya tahmin edilen kadar düşürülmediğinde) senaryoda ise piyasaların beklentileri bozulmuş olur. Bunun nedeni ise yüksek faiz oranlarının, şirketlerin borçlanma maliyetlerini artırarak karlılıklarını olumsuz yansıma gösterebilecek olmasıdır. Bu gibi durumlarda yatırımcılar ellerindeki varlıkları satma eğiliminde olarak karlarını realize eder, kayıplarını minimum düzeyde tutmaya çalışırlar.
BtcTurk | Hisse, Eliptik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ürünüdür.
BtcTurk | Hisse’ye üye olarak profesyonelce hisse senedi alıp satabilirsiniz.
BtcTurk | Hisse mobil uygulamasını uygulama marketlerinden indirebilirsiniz.
