Piyasa Değeri / Defter Değeri oranı veya kısaca PD/DD; piyasa fiyatının, ilgili şirketin özkaynağı cinsinden karşılaştırılmasına imkân sağlayan değerleme oranıdır. Diğer bir ifadeyle şirketin piyasa değerinin, özkaynaklarına kıyasla ne ölçüde primli/iskontolu olduğunu saptamak için kullanılmaktadır. Bu yazıda PD/DD nedir, piyasa değeri nedir, defter değeri nedir, PD/DD neyi gösterir, değeri kaç olmalı, neden önemlidir sorularına cevap bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
PD/DD Nedir?
Piyasa Değeri / Defter Değeri oranı, temel analiz sürecinde yatırımcılar tarafından sıkça kullanılan değerleme oranlarından biridir. Bu metrik küresel finans literatüründe Price-to-Book Ratio veya kısaca PB olarak kullanılmaktadır.
PD/DD, şirketin piyasa değeri ile muhasebe değerini karşılaştırmaktadır. Bu finansal metrik tanımlamadan da anlaşılacağı üzere iki değişkenden meydana gelmektedir. Pay kısmındaki değer şirketin piyasa değerini veya tek bir hisse senedinin fiyatına karşılık gelmektedir. Payda kısmındaki değer ise şirketin özkaynaklarına veya hisse başı özkaynağına denk gelmektedir. Yatırımcılar bu değerleme oranı sayesinde şirket piyasa değerinin ne kadarının özkaynaklara dayandığını hesaplayabilmektedir. PD/DD oranı şu şekilde hesaplanmaktadır:
- PD/DD = Piyasa Değeri / Defter Değeri (Özkaynak)
- PD/DD = Hisse Başına Piyasa Değeri / Hisse Başına Özkaynak
Piyasa Değeri Nedir?
Ortaklığın sermayesini temsil eden ve eşit nominal değerlere bölen, sahibine yani hissedara ise söz konusu sermayeye ortaklık hakkı tanıyan menkul kıymetler hisse senedi olarak tanımlanmaktadır.
Hisse senetleri, yatırımcıların arz ve talebine bağlı olarak fiyatlanmaktadır. Hisse senedine yönelik arz ve talep ise şirket kaynaklı gelişmeler, haber akışları, beklentiler, makroekonomik – siyasi – jeopolitik olaylara bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
Bir şirketin işlem gören veya halka arz edilen hisse senetlerinin toplam değeri, o şirketin piyasa değerini temsil eder. Diğer bir ifade ile piyasa değeri, ilgili şirketin hisse fiyatı ile piyasada işlem gören hisse adedinin (hisse toplam lot) çarpımıdır. Bir şirketin piyasada işlem gören hisse adedi, ödenmiş sermayesine eşittir. Piyasa değeri şu şekilde hesaplanmaktadır:
- Piyasa Değeri = Hisse Senedi Fiyatı x Hisse Senedi Adedi (Ödenmiş Sermaye)
Piyasa değeri ileriye yönelik bir ölçüttür. Diğer bir ifade ile bir hisse senedinin değeri (şirketin piyasa değeri), ilgili menkul kıymetin gelecekteki değer artış kazancı ve kâr payı (temettü) ödemelerine yönelik beklentilerinden meydana gelmektedir.
Defter Değeri Nedir?
Defter değeri bir şirketin muhasebe değeridir. Diğer bir ifade ile şirketin özkaynağına karşılık gelmektedir. Bir şirketin özkaynağı; bilançosunda yer alan varlıklardan, yükümlülükleri düşüldükten sonra geriye kalan kısımdır. Yani şirketin net aktif değeridir. Bu metrik şirket ortaklarının maddi varlıklar üzerindeki sahiplik oranını temsil etmektedir.
Piyasa değerinin aksine bir şirketin defter değeri geçmişe dönük bir metriktir. Diğer bir ifade ile bazı durumlarda varlıklar (duran varlıklar) güncel değerlerinin altında bilançoda gözükebilir, yani güncel piyasa koşullarını yeterince yansıtmıyor olabilirler. Buna karşılık yükümlülükler şirket bilançosunda mevcut değerleriyle kaydedilmektedir. Dolayısıyla şirket değerini tam olarak yansıtabilen bir metrik değildir.
Bununla birlikte defter değeri sadece maddi varlıkları değerlendirmeye alırken, marka patent vb. maddi olmayan varlıkları hesaplamaya katmaz. Bu durum da şirket değerinin tam olarak belirlenememesine neden olan bir başka faktördür. Sonuç olarak normal şartlar altında bir şirketin özkaynağı muhasebe kayıtlarında belirtilenden fazla olabilir. Ancak tüm bu sınırlamalara rağmen defter değeri standart bir metrik olarak yatırımcılar tarafından kabul edilmektedir. Defter değeri, şu şekilde hesaplanmaktadır:
- Defter Değeri = Şirket Varlıkları – Şirket Yükümlükleri = Özkaynak
- Hisse Başına Özkaynak = Özkaynak / Ödenmiş Sermaye
PD/DD Değeri Neyi Gösterir?
PD/DD oranı, piyasa değerinin, şirket özkaynaklarına kıyasla ne ölçüde primli/iskontolu olduğunu belirlemek amacıyla kullanılan değerlemelerden biridir. Yatırımcılar, benzer şirketlerin veya sektör genelinin PD/DD oranlarıyla karşılaştırma yaparak, yatırım yapmayı hedefledikleri şirketin piyasa değerlemesi hakkında çıkarım yapmaya çalışmaktadırlar.
PD/DD Değeri Kaç Olmalı?
Piyasa Değeri / Defter Değeri kaç olmalı sorusunun net bir cevabı yoktur. Bir şirketin PD/DD değeri, rakiplerinin ve bağlı olduğu sektörün ortalamasıyla karşılaştırılınca anlamlı bir sonuç elde edilebilir. Matematiksel açıdan yaklaşıldığında PD/DD oranının 1 değerinde olması; şirket piyasa değerinin, özkaynağıyla birebir oranda fiyatlandığı anlamına gelmektedir.
PD/DD oranı; piyasa değerinin, şirketin özkaynağına kıyasla ne ölçüde primli/iskontolu olduğunu saptamak için kullanılmaktadır.
Piyasa değerinin, defter değerinden yüksek olması durumunda, PD/DD oranı 1 eşiğini geçmektedir. Diğer bir ifadeyle şirket, mali durumuna kıyasla daha yüksek bir seviyeden fiyatlanmaktadır. Yüksek PD/DD oranı, şirketin primli fiyatlandığı (pahalı olduğu) anlamına gelebilir. Bu durumda zaman içinde piyasa değerinin, defter değerine yakınsaması yani düşmesi beklenir. Buna karşılık yüksek PD/DD oranı aynı zamanda piyasada ilgili hissenin gelecekteki değer artış kazancı ve kâr payı (temettü) ödemelerine yönelik beklentilerin yüksek olduğu anlamına da gelebilir.
Piyasa değerinin, defter değerinden düşük olması durumunda ise, PD/DD oranı 1 eşiğinin altında kalacaktır. Diğer bir ifade ile şirket mali performansının, piyasa değerine tam olarak yansımamaktadır. Düşük PD/DD oranı, şirketin iskontolu fiyatlandığı (ucuz olduğu) anlamına gelebilir. Bu durumda zaman içinde, piyasa değerinin defter değerine yakınsaması yani yükselmesi beklenir. Buna karşılık düşük PD/DD oranı aynı zamanda şirkete yönelik riskleri, zarar beklentilerini de yansıtıyor olabilir.
Yatırımcılar için PD/DD Neden Önemlidir?
Tek başına PD/DD oranı yatırım kararı almak için yeterli bir metrik değildir. Bu değerleme oranı rakiplerinin ve bağlı olduğu sektörün ortalamasıyla karşılaştırılınca ve diğer temel analiz araçlarıyla bir arada değerlendirildiğinde anlamlı sonuçlar elde edilebilir.
Piyasa Değeri / Defter Değeri oranı yatırımcılara, şirketi değerlemesine yönelik hızlı ve standart bir girdi sağlayabilir, şirketin büyüme potansiyeli – riskleri – değer fırsatları konusunda öngörü sunabilir, hızla sektör ve rakip şirket karşılaştırılmasında kullanılabilir.
BtcTurk | Hisse, Eliptik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ürünüdür.
BtcTurk | Hisse’ye üye olarak profesyonelce hisse senedi alıp satabilirsiniz.
BtcTurk | Hisse mobil uygulamasını uygulama marketlerinden indirebilirsiniz.
