Finansal okuryazarlık, ekonomi ve finans dünyasındaki temel kavramları, finansal araçları, yatırım stratejilerini ve ekonomik olayları anlama ve yorumlama yeteneği olarak da tanımlanmaktadır. Bu yazıda finansal okuryazarlık nedir, neden önemlidir, nasıl geliştirilir ve nasıl öğrenilir sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Finansal Okuryazarlık Nedir?
Finansal okuryazarlık basit bir ifade ile finansal-ekonomik değişkenler, fırsatlar-riskler ve kısıtlı kaynaklar doğrultusunda; bütçenin doğru analiz edilerek gelir ve gider yönetimi yapılması, etkin varlık tahsisi ve tasarruf yönetimi, yatırım yapma ve borçlanma becerilerinin bir bütünü olarak tanımlanabilir.
Diğer bir ifade ile finansal okuryazarlık, ekonomi ve finans dünyasındaki temel kavramları, finansal araçları, yatırım stratejilerini ve ekonomik olayları anlama ve yorumlama yeteneği olarak da açıklanabilir. Finansal okuryazarlık kavramı, bireylerin ekonomik kararlarını daha rasyonel ve etkili bir şekilde almalarına imkân sağlayan temel bir beceridir.
Bireylerin zaman ufku, risk toleransı, beklentileri ve yatırım stratejileri farklılık gösterdiğinden dolayı; finansal okuryazarlık tanımı kişiden kişiye pek çok farklı beceri ile doldurulabilmektedir. Türlü beceriler bu kavrama dahil olabilse de bütçe yönetimi, tasarruf etme, yatırım yapma ve doğru borçlanma finansal okuryazarlığın temel unsurlarını oluşturmaktadır. Bununla birlikte finansal okuryazar olmak dinamik bir süreçtir. Diğer bir ifade ile değişen ekonomik şartlar, sermaye piyasalarındaki yenilikler ve alternatif piyasaların geliştirilmesi nedeniyle hayat boyu bu konudaki becerilerin geliştirilmesi gerekmektedir.
Finansal Okuryazarlık Neden Önemlidir?
Finansal okuryazarlık, bireylerin finansal durumlarını daha etkili yönetmelerine yardımcı olur. Bütçe, tasarruf, borç yönetimi ve yatırım yapma gibi temel beceriler; mali başarıya ulaşmada temel unsurlardır. Finansal okuryazarlık seviyenizi artırmak, daha bilinçli harcama yapmanıza ve oluşturacağınız bütçeye bağlı kalmanıza yardımcı olur. Böylelikle gereksiz harcamalardan kaçınabilir, tasarruf seviyenizi artırabilir ve yatırımlarınız için ekstra kaynak yaratabilirsiniz. Bütçeye bağlı kalarak oluşturulacak birikimler uzun vadede bileşik getiri etkisiyle daha büyük kaynakların yaratılmasına olanak tanıyabilmektedir. Kısa ve orta vadede finansal istikrarınızı sağlamanız durumunda, uzun vadede finansal özgürlüğünüzü elde etme imkanı yakalayabilirsiniz.
Finansal okuryazarlık, finansal özgürlüğünüze ulaşmanızda yardımcı olacağı gibi aynı zamanda etkili bir şekilde kaynak tahsisi ve risk yönetimi yapmanıza da imkân sağlamaktadır. Finansal okuryazarlığınızı artırarak risk ve getiri arasındaki dengeyi daha doğru bir şekilde analiz edebilirsiniz. Yatırım bilginizi artırarak sermaye piyasası araçlarını yakından tanıyabilir; bu sayede risk toleransınız, beklentileriniz ve alışkanlıklarınıza uygun enstrümanlara yatırım yapabilirsiniz. Diğer bir ifadeyle kaynaklarınızı daha etkili yönlendirebilirsiniz. Bununla birlikte portföy oluşturmanın önemini yani yatırımların çeşitlendirilmesini de etkili bir şekilde öğrenebilir ve bu sayede risklerinizi minimum düzeyde tutabilirsiniz.
Finansal okuryazarlık sadece sermaye piyasası araçları hakkında bilgi sahibi olmak değil aynı zamanda ekonomik ve finansal konjonktür, jeopolitik ve siyasi gelişmeler hakkında da bilgi sahibi olmak anlamına gelmektedir. Yerel ve küresel gelişmeleri yakından takip etmeyi öğrenerek ani gelişmelere karşı kendinizi hazırlayabilir, kaynaklarınızı doğru bir şekilde önceden tahsis ederek risk seviyenizi minimum düzeyde tutabilirsiniz. Finansal okuryazarlık seviyenizi artırmak aynı zamanda yatırımcı psikolojinizi de olumlu etkileyecek bir faktör olarak öne çıkmaktadır. Diğer taraftan finansal okuryazarlık seviyenizi artırarak, finansal suistimal ve dolandırıcılıklara karşı daha bilinçli olabilirsiniz.
Finansal Okuryazarlık Nasıl Geliştirilir?
Finansal okuryazarlığı geliştirmek adına uygulanması gereken ilk adım, finansal davranışınızı gözden geçirmek ve gerektiği takdirde alışkanlıklarınız baştan düzenlemektir. Diğer bir ifade ile bütçe yapmak, harcamak, tasarruf etmek, borçlanmak ve yatırım yapmak gibi finansal beceri veya davranışlarınızı yeniden inceleyebilirsiniz. Gelirinizi ve harcamalarınızı anlamaya çalışın. Bütçe oluşturmanız, kaynaklarınızı daha iyi yönetmenize yardımcı olabilir. Bu aşamada kısa, orta ve uzun vadeli hedefler belirleyerek finansal davranışlarınızı değiştirmeye odaklanabilirsiniz. Finansal hedefler, disiplinli olmanızı sağlayacak aynı zamanda sizi motive edecektir. Borçlarınızı yönetin ve tasarruf alışkanlığı edinin. Her ay düzenli olarak gelirinizin bir kısmını tasarruf etmek için ayırmaya özen gösterin.
Gelir, gider, bütçe, tasarruf, borç, yatırım gibi ana kavramları öğrendikten sonra faiz, paranın zaman değeri, enflasyon, risk, getiri gibi temel düzey finans kavramlarını ve yatırım yapmanın gerekliliklerini kavramaya çalışın. Aynı zamanda makroekonomik göstergeleri takip edin. Veri akışının ve gelişmelerin finansal durumunuz üzerindeki etkilerini gözlemleye çalışın. Bununla birlikte sermaye piyasası araçlarını inceleyerek; risk toleransınız, beklentileriniz ve alışkanlıklarınıza uygun enstrümanları belirleyebilirsiniz. Pay piyasalarına yatırım yapacağınız takdirde; bilanço, gelir tablosu ve nakit akım tablosuna yönelik detaylı bilgi edinmeniz, oran analizlerine hâkim olmanız gerekmektedir.
Tasarruflarınızı yeniden tahsis ederken mutlaka risklerinizi tanımlayın ve minimize etmeye özen gösterin. Yatırımlarınızı çeşitlendirin, acil durum fonu oluşturun. Herhangi bir yatırım kararı alırken dikkatli ve bilinçli olun. Kararınızı uygulamadan önce, tüm seçeneklerinizi göz önünde bulundurmaya çalışın. Bununla birlikte finansal okuryazarlık becerilerinizi geliştirmek zaman alabilir. Sabırlı olun ve öğrendiklerinizi uygulayarak deneyim kazanmaya odaklanın.
Finansal Okuryazarlık Nasıl Öğrenilir?
Finansal okuryazarlık seviyenizi; kitap okuyarak, podcast dinleyerek, finansal içeriklere abone olarak veya bir finans uzmanından yardım alarak kolaylıkla artırmanız mümkündür.
BtcTurk | Hisse, Eliptik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ürünüdür.
BtcTurk | Hisse’ye üye olarak profesyonelce hisse senedi alıp satabilirsiniz.
BtcTurk | Hisse mobil uygulamasını uygulama marketlerinden indirebilirsiniz.
