Kriptografi, şifrelenmiş mesajları ifade eder. İki veya daha fazla kişi arasında gizlenmesi gereken bir mesaj bulunuyorsa kriptografi yöntemi ile güvenli bir şekilde şifrelenerek iletilir. Kriptografi kavramı; Bitcoin, blokzinciri ve kriptopara kavramlarının kullanım alanlarının artmasıyla daha ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu yazıda kriptografi nedir sorusunun cevabını detaylarıyla bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Kriptografi Nedir?
Kriptografi, güvenli bir şekilde mesaj şifreleme yöntemidir. Kriptografi yönteminde gönderici kişi mesajını şifreleme işlemleri ile gizler ve sadece alıcı tarafından okunacak biçime getirir. Alıcı kişi ise gönderici kişiden gelen mesajın şifresini açarak gelen mesajı okur. Kriptografi yönteminde işlemler kod kullanılarak gerçekleştirilir.
Kriptografi tekniği kriptoparalarda da kullanılmaktadır. Kriptoparalar merkeziyetsiz ve kullanıcıların anonimliğini ön plana çıkaran bir yapıda olması sebebiyle, yapılan işlemlerde kriptografi tekniği kullanılır.
Kriptografi Neden Önemlidir?
Kriptografi yöntemi, kullanıcıların herhangi bir merkezi otorite olmadan birbirleriyle şifreli mesajlar paylaşmasına olanak tanır. Özellikle kriptoparalarda, aracı bir kurum olmadan, 3. bir kurum veya kuruluş tarafından denetlenmeden kullanıcıların işlemlerini kriptografi yöntemi ile gerçekleştirmesi, yapılan işlemlerin daha güvenli olmasını sağlar.
Kriptografi Teknikleri Nelerdir?
Hashing Tekniği
Hahing, rastgele uzunluktaki bir girdiyi sabit uzunlukta şifrelenmiş bir çıktıya dönüştüren matematiksel bir algoritmadır. Bu girdiler tek yönlüdür, yani çıktıdan girdiye ulaşmak mümkün değildir. Bir hash’i deşifre etmenin tek yolu, aynı hash’i elde edene kadar mümkün olan her girdiyi denemektir ki bu da imkansıza yakındır. Aynı girdi her zaman aynı hash değerini vermektedir, bu şekilde güvenilmeyen bir kaynaktan alınan verilerin gerçekliğini doğrulamak mümkün olur. Başka bir ifadeyle girdide yapılan ufak bir değişiklik çok farklı hash değeri üretecektir. Hash fonksiyonunun (çıktı) sabit bir uzunlukta olması aslında bir güvenlik mekanizması olarak da tarif edilebilir. Bu sayede girdinin uzunluğu, içeriği vs. tahmin edilemez ve çözülmesi zorlaşır.
Simetrik Şifreleme
Basit şifreleme tekniklerinden biri olan simetrik şifreleme ya da simetrik anahtarlı kriptografi, veriyi şifrelemek ve şifreyi çözmek için aynı anahtarın kullanıldığı şifreleme yöntemidir. Başka bir ifadeyle hem gönderici hem de alıcı aynı anahtarı paylaşır. Simetrik şifrelemenin basit bir tekniğe sahip olması işlem süresini hızlandırır. Bu durum simetrik anahtarlı kriptografinin en önemli avantajıdır. Ancak aynı anahtarın kullanılıyor olması veriyi riske atabilecek bir unsurdur. Bu noktada asimetrik şifreleme aynı anahtarın paylaşılmasına yönelik sorunu çözmek amacıyla tasarlanmıştır.
Asimetrik Şifreleme
Asimetrik şifreleme veya açık anahtarlı kriptografi, veriyi şifrelemek ve deşifre etmek için farklı anahtarın kullanıldığı şifreleme yöntemidir. Bu şekilde, iki tarafın gizli bir anahtarı paylaşmak zorunda kalmadan güvenli iletişim kurması sağlanır. Açık anahtarlı kriptografi yönteminde şifreleme genel anahtar (public key) aracılığıyla, şifreyi çözmek ise özel anahtar (private key) ile sağlanır. Açık anahtar herkes tarafından bilinebilir, ancak özel anahtar kişiye özel olmalıdır. Basit bir örnek ile genel anahtar, banka hesap bilgilerine; özel anahtar ise bu hesaba erişmeyi sağlayan şifrelere veya hesaba bağlı olan kredi kartının bilgilerine benzetilebilir. Bir kriptopara cüzdanının, özel ve genel anahtarları recovery phrase’den türetilir. Anahtarlar matematiksel olarak birbirinden bağımsız değildir.
Steganografi Şifreleme
En eski şifreleme yöntemi olan Steganografi, girdinin tespit edilememesi amacıyla başka bir nesneye saklanması yöntemidir. Basit bir ifadeyle verinin içine gizlenen veri olarak da tanımlanabilir. Kriptografi, herhangi bir girdiyi şifrelemeye odaklanırken, buna karşılık steganografi yöntemi ise girdiyi gizlemeye odaklanır. Bu nedenle steganografi yöntemi girdiyi korumaya yönelik, kriptografi ile birlikte uygulanabilecek ekstra bir güvenlik katmanı olarak da düşünülebilir. Görünmez mürekkep kullanmak en basit steganografi yöntemlerinden biridir. Bununla birlikte bilgisayar korsanlarının Word, Excel gibi dosyalara zararlı yazılımlar gizlemesi de bu yöntemin dijital boyutlu örneklerinden biri olarak verilebilir.
