Merkezi olmayan blokzincirlerinde gerçekleşen transfer işlemleri, blokzinciri ağına dahil olan madenciler tarafından onaylanmaktadır. (Bkz. Kriptopara Madenciliği (Mining) Nedir?) Madenci onayı, blokzincirine eklenecek yeni blokta yer alacak işlemlerin geçerliliğinin, blokzinciri algoritması ile kontrol edilerek doğrulanmasıdır.
Bir transfer işleminin geçerli olarak kabul edilebilmesi için, işlem yapılan blokzincirinde bir veya daha fazla madenci tarafından onaylanması gerekir. Örneğin, Bitcoin ağında gerçekleşen bir transfer işleminin geçerli kabul edilebilmesi için 1 madenci onayı alması gerekirken, Ethereum transferinin geçerli kabul edilebilmesi için 12 onay alması gereklidir.
ANA BAŞLIKLAR
Madenci Onay Süreleri Nasıl Belirlenir?
Madenci onay süreleri blokzincirinin altyapısına, kullandığı algoritmaya, madencilik metoduna göre farklılıklar göstermektedir. Genel olarak, İş Kanıtı (PoW – Proof of Work) madenciliği yapılan blokzincirlerinde onay süreleri Hisse Kanıtı (PoS – Proof of Stake) madenciliğine göre daha uzun sürmektedir.
Her kriptoparanın madenci onay süresinin farklı olması, blok bulunma sürelerinden kaynaklanmaktadır. İş Kanıtı madenciliği ile blokların doğrulandığı Bitcoin blokzincirinde blok bulunma süresi yaklaşık 10 dakika civarındayken yine İş Kanıtı madenciliği ile çalışan Ethereum blokzincirinde blok süresi 15 saniye civarındadır.
Ancak, blok bulma süreleri de tek başına transfer işleminin onaylanması için yeterli değildir. Blokzincirlerinde, işlemlerin geçerli sayılması için yeterli madenci onay sayıları da farklılık göstermektedir.
Bitcoin blokzincirinde 2017 yılında gerçekleşen SegWit güncellemesine kadar transferlerin kullanılabilir olması için 3 madenci onayına ihtiyaç duyuluyorken SegWit güncellemesinin ardından 1 madenci onayı yeterli kabul edilmeye başlanmıştır. Bu da Bitcoin transferlerinin daha kısa sürede onay almasını sağlamıştır. Daha önce ortalama 30 – 40 dakika içerisinde 3 onay alınabiliyorken artık 10 – 20 dakika içerisinde (hatta kimi zaman 10 dakikanın da altında) madenci onayı alabilmek mümkündür.
Hisse Kanıtı (PoS – Proof of Stake) madenciliği yapılan blokzincirlerinde işlemler çok daha kolay ve kısa süreler içerisinde doğrulanabildiği için madenci onay süreçleri çok daha kısa sürmektedir. Bununla birlikte madencilik yapılmayan, yarı-özel veya özel blokzincirlerinde onay işlemleri saniyelerle ölçülebilmektedir.
Madenci Onay Sürelerini Kısaltmak Mümkün mü?
Madencilik yapılmayan ve ağın bir şirketin kontrolünde olduğu XRP’de madenci onayı yerine işlemler Ripple şirketi tarafından onaylanmaktadır. Bu sayede, XRP transfer işlemleri yaklaşık 4 saniye içerisinde gerçekleşebilmektedir.
Blokzincirleri geliştirici ekipleri, blokzincirlerindeki işlem onay sürelerini kısaltmak için blokzincirlerinde çeşitli değişiklikler önerebilmektedir. Örneğin Waves blokzincirinde, NG (Next Generation) protokolü yürürlüğe girmeden önce işlemler 1 dakika içerisinde onaylanırken, NG protokolü aktif olduktan sonra onay süresi 1 saniyeye kadar düşürülmüştür.
