Ethereum blokzinciri üzerinde yapılacak 20. büyük güncelleme olarak testlerine başlanan Fusaka güncellemesi, Ethereum ana ağının (layer 1) hem daha efektif hem daha güvenli hale gelmesi için önemli geliştirmeler içeriyor.
Bu yazıda, Fusaka güncellemesi hakkında merak ettiklerinizi ve Fusaka güncellemesinin içeriği hakkında merak ettiklerinizi bulabilirsiniz.
ANA BAŞLIKLAR
Ethereum Fusaka Nedir?
Fulu ve Osaka isimlerinin birleşimiyle elde edilen Fusaka, özellikle katman 2 (layer 2) blokzincirlerinin Ethereum ana ağına getirdiği yükü PeerDAS geliştirmesiyle birlikte azaltacak olmasıyla öne çıkan bir güncellemedir.
Her güncellemede olduğu gibi Fusaka da içerisinde birçok geliştirmeyi bulundurmaktadır. PeerDAS dışında ağın DoS ataklarına karşı daha dirençli hale gelmesi, blok başına daha çok işlemin yapılabilmesi ve yeni teknolojik entegrasyonların ağ ile uyum halinde çalışabilmesi gibi ek özelliklerin de Fusaka ile beraber Ethereum ağına getirilmesi hedeflenmektedir.
Fusaka Güncellemesinin İçeriği Nedir?
Güncellemenin en önemli özelliği PeerDAS’ın tam olarak aktif edilecek olmasıdır. Pectra güncellemesiyle altyapısı atılan bu geliştirme, Fusaka ile tam olarak kullanılmaya başlanacak.
- PeerDAS (Peer Data Availability Sampling) (EIP-7594)
Katman 2 blokzincirlerinin güvenliğini Ethereum’a endekslemesi için belirli aralıklarla ağın o anki kayıtları Ethereum ağına aktarılmaktadır. Bu kayıtların efektif ve ucuz hale getirilmesi için Blob geliştirilmesi Dencun güncellemesiyle birlikte getirilmişti.
Ethereum node‘ları şu anda tüm blob datalarını kaydetmekle yükümlü oldukları için geçmişe oranla daha efektif bir süreç olmasına karşın yine de önemli bir yükü karşılamak durumundadırlar. Fusaka güncellemesiyle birlikte PeerDAS’ın tam aktif olması, artık node’ların blob verilerinin tamamı yerine 8’de 1’i oranında bir parçasının tutulmasını yeterli hale getirecek.
Tutulması gereken veri boyutunun bu denli küçültülmesi, Ethereum node’ları üzerindeki yükü azaltırken, Katman 2 blokzincirlerinin de daha ucuz ve efektif bir sürece kavuşmasını mümkün hale getirecek. Node’lar üzerindeki yük azalacağı için artık blok başına daha çok blob eklenmesi de mümkün olacak. Katman 2 blokzincirleri bu sayede daha çok veri ekleme olanağı bulabilecekler.
Ek olarak, blob komisyonu için belirlenen işlem ücretinin dinamik yapısı, fiyatların değişmesini ve bazen çok düşük seviyelere inmesini sağladığı için bu blob ücretlerine taban fiyat seviyesinin getirilmesine karar verildi. Fusaka ile birlikte bu güncelleme de ağa entegre edilecek. - Güvenlik Geliştirmeleri
Fusaka geliştirmesi, ağın güvenliğini arttırmak için önemli değişiklikler içermektedir
EIP-7823 ve EIP-7883: MODEXP fonksiyonu, mevcut altyapıda her türlü işlemi kabul ediyor ve işliyor. Fusaka sonrasında, her bir veri girişi 8192 bits ile sınırlandırılacak. Üzerine çıkan veriler kabul edilmeyecek. Ayrıca MODEXP için ödenen gas ücretlerinde de artışa gidilecek.
EIP-7825: Ethereum ağındaki işlem başına gas limiti 16,777,216 ile sınırlandırılacak. Bu sayede, bireysel işlemlerdeki aşırı büyük işlemlerin ağda herhangi bir yük oluşturması engellenerek DoS ataklarına karşı dayanıklılığın arttırılması hedefleniyor.
EIP-7934: Maksimum blok boyutu 10.43 MB ile sınırlandırılacak. DoS ataklarına karşı korunma amacıyla bir önceki geliştirmeye benzer şekilde bir koruma amaçlanıyor.
Bu geliştirmeler sayesinde ağda aşırı büyük işlem talepleri nedeniyle herhangi bir karışıklığın ve işlevsizliğin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. - Efektiflik
Ağdaki işlevsiz kısımların kaldırılması, işlem büyüklüğü/sayısının arttırılması gibi süreçler için de birçok EIP, Fusaka geliştirmesine dahil edildi.
EIP-7642: Ethereum Merge öncesinden kalan bazı kayıtların silinmesini sağlayacak. İhtiyaç olmayan veriler silinerek node’lar üzerindeki yük hafifletilecek.
EIP-7917: Beacon zincirinin bir sonraki epoch’u görerek ön onay verebilmesini sağlamak amaçlanıyor. Bir sonraki blok içerisine eklenecek verilerin önceden belirli olması, aynı zamanda blok sürecinde olası bir manipülasyonun da engellenmesini sağlayacağı için bu geliştirme, hem hız bakımından efektiflik hem de güvenlik sunmaktadır.
EIP-7935: Ağdaki genel gas limitinin 60 milyona çıkarılması öngörülmektedir. Blok başına daha çok veya daha büyük işlemlerin dahil edilebilmesi hedeflenmektedir. - Yenilikler
Fusaka ile birlikte Ethereum ağına yeni bir özellik de getiriliyor. Ethereum üzerindeki uygulamaların (dapp) yeni teknolojileri entegre etmesi ve bunların ağ ile uyumlu çalışması sağlanacak.
EIP-7951: Bu güncellemeyle birlikte secp256r1 (P-256) imza doğrulaması Ethereum’a getirilmiş olacak. Cüzdan ve uygulamalar, bu sayede Apple Secure Enclave, Android Keystore, ve FIDO2/WebAuthn gibi ek özellikleri entegre edebilecek ve Ethereum ile uyumlu şekilde çalışabilecekler.
Ethereum Fusaka Ne Zaman Aktif Olacak?
Fusaka güncellemesi için planlanan takvim aşağıdaki gibidir:
- 1 Ekim’de Holesky Testnet üzerinde test çalışmaları başladı.
- 14 Ekim Sepolia Testnet
- 28 Ekim Hoodi Testnet
- 3 Aralık Ethereum ana ağına Fusaka’nın tam entegrasyonu planlanıyor.
Kullanıcılar Ne Yapmalı?
Ethereum kullanıcılarının herhangi bir aksiyon almasına gerek yoktur. Ağdaki güncellemeler otomatik olarak entegre edilecektir. Güncelleme için harekete geçmenizi belirten mesajlara karşı dikkatli olmanız önemli rica olunur.
YASAL UYARI
Burada yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, müşterilerin ve diğer yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan BtcTurk | Kripto sorumlu tutulamaz.
